پنجه دلخراش مشاغل مزاحم بر چهره آرام شهر

تثبیت آرامش با جابه‌جایی صنوف آلاینده به شهرک‌های تخصصی مشاغل در قم

هنوز کسی سروصدای آزاردهنده و گوش‌خراش برخی مشاغل مزاحم در وقت و بی‌وقت را فراموش نکرده که پنجه در آرامش شهر کشیده و خواب و استراحت آرام را از ساکنان سلب می‌کرد.

هنوز کسی سروصدای آزاردهنده و گوش‌خراش برخی مشاغل مزاحم در وقت و بی‌وقت را فراموش نکرده که پنجه در آرامش شهر کشیده و خواب و استراحت آرام را از ساکنان سلب می‌کرد.

مشاغلی که مشکلشان فقط سروصدا نبوده و گاهی آلاینده‌های شیمیایی و فیزیکی آن‌ها نیز به حریم شهروندان و عابران تجاوزمی کرد و جلوه نازیبایی را در شهر به وجود می‌آورد.

ناگفته پیداست هیچ‌کس در اهمیت و کارایی این مشاغل و شرافت و کرامت شاغلان آن‌ها شکی ندارد؛ چیزی که دراین‌بین به حاشیه رفته و هرسال نیز بر عمق مشکل آن افزوده می‌شد ناسازگاری و ناهمگونی آن‌ها با بافت شهری و سکونتگاهی آرام برای شهروندان بود، علاوه بر اینکه قانون نیز نسبت به انتقال و جابه‌جایی این قبیل از صنوف صراحت دارد.

کارشناسان و مدیران شهری نیز معتقدند از ابتدا و در قالب طرح‌های تفصیلی و جامع، توجهی به نوع شکل‌گیری مشاغل و صنوف در شهرها نشده و این سبب شده تا برخی مشاغل پرسروصدا و آلاینده در جوار منازل مسکونی و حریم شهر شکل بگیرند و فعالیت‌های خود را به‌صورت مستمر توسعه و گسترش دهند.

طبق برخی برآوردهای انجام‌شده، ۲۵ رسته شغلی که جزو صنوف آلاینده و پرسروصدا هستند در حریم شهرها مشغول فعالیت بوده که البته تعداد و کیفیت فعالیت آن‌ها در شهرهای مختلف متفاوت است؛ وجه مشترک این مشاغل علاوه بر ایجاد چهره نازیبای شهری، وجود مزاحمت، سروصدا و آلایندگی شیمایی و سد معبر است و طبق قانون این مشاغل به خاطر آلودگی و مزاحمت زیاد و شرایط ناایمن نمی‌توانند در محدوده شهر فعالیت کنند و مشمول انتقال قطعی به خارج از شهر یا شهرک‌های صنعتی، مجتمع‌های صنفی مجاز و شهرک‌های کشاورزی هستند.

اغلب مشاغل مزاحم در حریم شهری قم فعال هستند، اما برخی از آن‌ها جلوه و مزاحمت بیشتری دارند که از صنف مرتبط با حِرف خودرو و آهن‌آلات از مهم‌ترین آن‌ها هستند که بخش عمده‌ای از این دو شهرک نیز جهت ساماندهی مشاغل پیرامون آن در نظر گرفته‌شده و ۹۰ درصد شاغلان حوزه آهن‌آلات نیز منتقل‌شده‌اند.

در کنار آن برخی مشاغل دیگر مانند سنگ‌بری، تولید شن و ماسه، گچ و آهک، دامداری،مرغداری، شارژ گاز کپسول و ضایعات نیز در شهر قم فعال هستند که شهروندان نسبت به ساماندهی آن‌ها مطالبه و درخواست دارند.

قانون‌گذار همزمان که نسبت به انتقال این مشاغل تصریح کرده، بر ایجاد زیرساخت‌های لازم نیز جهت ساماندهی در مراکز مجاز تأکید می‌کند تا صاحبان این حرف بدون اینکه ضربه‌ای به کسب‌وکارشان وارد شود در محیطی حرفه‌ای، استاندارد و ایمن به فعالیت بپردازند.

مجموعه مدیریت شهری قم نیز در راستای اجرای مطلوب این قانون و جلب رضایت شهروندان، از چند سال گذشته احداث دو شهرک تخصصی خودرو و صنوف را با صرف میلیاردها تومان در دستور کار خود قرار داد و در حال حاضر با شکل‌گیری زیرساخت‌های اساسی آن، امکان ساماندهی و جابه‌جایی بسیاری از صنوف آلاینده و مزاحم را فراهم کرده است.

با زیرساخت‌های انجام‌شده در این دو شهرک امکان جابه‌جایی ۷۰ درصد از مشاغل مزاحم شهری فراهم‌شده که با انتقال این صنوف، قم می‌تواند آرامش ازدست‌رفته خود را پس از سال‌ها دوباره تجربه کند، همچنین مجموعه مدیریت شهری طرحی را در دست بررسی دارد که بر مبنای آن واحدهای فعال در حوزه ضایعات و پسماند در حریم شهری را نیز در مرکزی در نزدیکی جاده کوه سفید ساماندهی نماید.

شهرک صنوف در ۱۳۶ هکتار مساحت در کیلومتر ۵ بزرگراه قم-تهران واقع‌شده که درمجموع ۱۶۰۴ واحد صنفی در آن احداث‌شده که ازاین‌بین ۱۳۰۰ واحد واگذار و بقیه واحدها نیز در شرف واگذاری است. از ۱۶۰۴ واحد شهرک صنوف افزون بر ۱۲۰۰ واحد واگذاری شده که حدود ۱۰۰۰ واحد از آن مربوط به صنف در و پنجره سازی و آهن‌فروشان است.

شهرک خودرویی نیز در زمینی به مساحت ۳۳۰ هزار مترمربع و با زیربنای ۱۵۰ هزار مترمربع در مجاورت میدان میوه تره‌بار و گمرک قم، واقع در بلوار شهید رجایی در حال ساخت است. این پروژه در ۶ فاز و ۱۵۰۰ واحد صنفی متشکل از واحدهای نمایشگاهی، خدماتی و تعمیرگاهی احداث خواهد شد. مساحت اختصاص‌یافته جهت جایگاه سوخت،۱۰ هزار مترمربع و مساحت اختصاص‌یافته به نمایندگی‌ها ۱۰۰ هزار مترمربع، تعداد واحدهای فاز اول ۲۸۵ واحد و تعداد پارکینگ‌های روباز آن سه هزار و ۵۰۰ عدد است.

در این شهرک ۹۱۱ واحد تعمیرگاهی، ۱۹۷ واحد نمایشگاهی و ۲۹۶ واحد خدماتی پیش‌بینی‌شده است و تمام مشاغلی که در تعریف صنوف آلاینده و مزاحم جا می‌گیرند باید به این دو شهرک منتقل شوند.

صدای آزاردهنده و آلاینده‌های فیزیکی و شیمیایی بالاتر از حد استاندارد در حریم شهری از مسائل اصلی و مهم در تعریف و شناسایی صنوف مزاحم و آلاینده شهری است و شهروندان با مراجعه حضوری به مناطق و همچنین برقراری تماس با سامانه ۱۳۷ می‌توانند صنوفی که تعریف مشاغل مزاحم برای آن‌ها، صدق می‌کند را جهت بررسی و انتقال به شهرداری اطلاع دهند.