متن لایحه عفاف و حجاب در حالی منتشر شد که برای هر یک از دستگاه‌های مسؤول وظایفی تعیین شده؛ اما به حوزه‌های علمیه و کارهای ترویجی این نهاد هیچ اشاره‌ای نشده است.
متن لایحه عفاف و حجاب پس از بازنگری دوباره هفته گذشته توسط کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی منتشر شد. این لایحه قرار است هفته پیش رو در صحن اصلی مجلس بررسی شود.
نکته‌ای که درباره این لایحه دارای اهمیت است، قرار نداشتن نام نهاد مهمی مانند حوزه‌های علمیه در آن است و از حدود ۳۰ نهادی که دارای مسئولیت برای اجرای این لایحه هستند، نامی از حوزه‌های علمیه در میان نیست.
این در حالی است که شاید مهم‌ترین و مؤثرترین اقدام برای ترویج حجاب و عفاف استفاده درست از جریان تبلیغ و با استفاده از ابزارهای روز است؛ نکته‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم همواره روی آن تأکید دارند.
تبلیغ، مرتبه اوّل است
رهبر معظم انقلاب در دیدار با حوزویان که در تاریخ ۲۱ تیرماه امسال برگزار شد، یکی از راه‌های مهم برای رسیدن به اهداف دین را موضوع تبلیغ عنوان کرده و گفتند: «امروز نگاه رایج در حوزه‌های علمیه این است که تبلیغ در مرتبه دوّم قرار دارد…. ما از این نگاه باید عبور کنیم. تبلیغ، مرتبه اوّل است… چرا این را می‌گوییم؟ برای اینکه ما هدف دین را چه می‌دانیم؟ دین خدا آمده است با ما انسان‌ها چه کند؟ خب یک هدف نهایی داریم که عبارت است از اینکه ما را در مسیر خلیفةاللّهی، در مسیر انسان کامل ارتقاء بدهد و بالا ببرد. حالا هر چه ظرفیّت داشته باشیم، این هدف نهایی دین است. البته هدف‌های میانی و ابتدایی هم وجود دارد.»
با توجه به این نکات رهبر معظم انقلاب، آیا اهداف دین جز حجاب و ترویج و تبیلغ برای آن است که در مهم‌ترین برنامه کشور برای موضوع حجاب جایگاه و وظیفه‌ای برای حوزه‌های علمیه لحاظ نشده است؟
رهبر انقلاب: نسبت به تبلیغ نگرانم
رهبر انقلاب در همین دیدار نسبت به جریان تبلیغ در کشور ابراز نگرانی کردند و فرمودند: «واقعاً با اطّلاعاتی که به من می‌رسد از جهات مختلف، نسبت به تبلیغ نگرانم! بله، همه این فعّالیّت‌هایی که ذکر شده، بیان شده، گزارش شده، واقعی است، درست است، می‌دانیم، در عین حال نیاز ما بیش از اینها است! این‌قدر ظرفیّت تبلیغ در این کشور انبوه و متراکم و گسترده است که اگر ما چندین برابر آن مقداری هم که کار می‌کنیم، کار کنیم، به نظرم این ظرفیّت پُر نمی‌شود.»
شورای عالی انقلاب فرهنگی ۴ سال قبل برای حوزه مسئولیت تعیین کرده بود!
نکته جالب اینجاست که شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در جلسه ۸۲۰ این شورا وظایف دستگاه‌های مختلف در موضوع عفاف و حجاب را به تصویب رسانده بود که به مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه هم به عنوان یکی از نهاد‌های مهم و تأثیرگذار وظایفی واگذار شد. ببینید چه وظایفی: ۱. ایجاد سازوکارهای مناسب در فضای حقیقی و مجازی برای دسترسی آسان پژوهشگران و مجریان به نتایج مطالعات و تحقیقات در حوزه عفاف و حجاب. ۲. تولید محتوای تبیینی و اقناعی مناسب و جذاب و پاسخ به شبهات و سؤالات، آگاه‌سازی اقشار اجتماعی از پیامدها و تبعات در فضای مجازی و حقیقی به ویژه برای نسل جوان، تبیین تکالیف فردی و اجتماعی آحاد جامعه، دولت و حاکمیت. ۳. آموزش و تربیت تخصصی طلاب و روحانیون مبلغ و مبلغه ویژه عفاف و حجاب برای محیط‌های آموزشی، اداری، تجاری، شهر، روستا و … با استفاده از روش‌های نوین تبلیغی.
هرچند ظرفیت حوزه‌های علمیه بسیار فراتر از این موارد است و حداقل شورای عالی انقلاب فرهنگی ۴ سال قبل این کار را کرده، اما متأسفانه نگارندگان طرح عفاف و حجاب در قوه قضاییه و مجلس، قوانین و لوایح گذشته را حتی مطالعه نکرده‌اند تا از این رهگذر نهاد‌های مهم و مؤثر را بشناسند.
البته سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان یک نهاد تبلیغی در لایحه فوق مسئولیت‌هایی دارد که هم کافی نیست و هم با نگاهی به وظایف سازمات تبلیغات درمی‌یابیم این وظایف یا بسیار کلی است و در آن چندان به جزئیات اهمیت داده نشده و یا اینکه بیشتر برای قشر مذهبی نگارش شده و جامعه هدف آن بیشتر مؤمنان هستند. ۱. برنامه‌ریزی برای استفاده از ظرفیت مساجد، هیأت‌ها و تشکل‌های مذهبی و هیأت‌های اندیشه‌ورزی نخبگان حوزوی و دانشگاهی در امر سبک زندگی اسلامی خانواده‌محور و فرهنگ عفاف و حجاب. ۲. حمایت از تولید محصولات فرهنگی، هنری، سینمایی، نمایشی، تجسمی، کتاب، رمان و مانند آن برای کودکان و بزرگسالان در زمینه بسط فرهنگ عفاف و حجاب. ۳. توسعه فضای پرسش و پاسخ مانند برگزاری میزگرد و انجام مناظره در زمینه فرهنگ عفاف و ضوابط شرعی حجاب با به کارگیری ابزارهای مختلف تبلیغی. ۴. برگزاری مسابقات فرهنگی، هنری و علمی باهدف آگاه‌سازی نسل جوان با موضوع علت مقرره‌گذاری در حوزه سبک زندگی اسلامی خانواده‌محور و فرهنگ عفاف و حجاب و آثار آن بر خانواده. ۵. فرهنگسازی، تبیین شعائر دینی، تأسیس، شبکه‌سازی و سرمایه‌گذاری در راستای مفاهیم عفاف و حجاب با استفاده از ظرفیت تبلیغی.
انتظار می‌رود لایحه‌ای که قرار است در صحن مجلس بررسی شود باز هم مورد بازنگری قرار گرفته و برای نهاد‌های مهم و مؤثر مانند حوزه‌های علمیه هم وظایفی در حوزه ترویج عفت عمومی و حجاب زن مسلمان تعیین شود.