فتانه امیری دکترای مهندسی خلاقیت
پژوهش یک فرایند نظامند برای کسب دانش ، حقیقت و پیشرفت بشریت است . این واژه از ترکیب “پژوه” و “ش” تشکیل شده است که هر دو معنایی مثبت و زیبا دارند و به معنی “جستجوی جدی و تحقیق دقیق است. از نظر آوایی نیز کلمه پزوهش دارای ترکیبی زیبا از حروف و صدا هاست. صدای “پ” قوی و محکم است که نشاندهنده جدیت و دقت است. صدای “ژ” ملایم و دلنشین است و بیانگر ظرافت و زیبایی است . صدای “ش” تیز و رسا است که نشان دهنده قاطعیت و اراده است.از نظر معنایی، کلمه پزوهش نمایانگر تلاشی ارزشمند و ستودنی است که می تواند جامعه ای عادلانه تر و پایدارتر بسازد و به بهبود زندگی انسانها کمک کند .
تاریخچه پژوهش به دوران پیش از تاریخ برمی گردد. ساختن ابزارهای جدید و محافظت از خود در برابر خطرات و تولید غذا ، تجاربی بودند که انسانهای نخستین برای بقا خود با کنکاش و جستجو در محیط کسب کردند. ابداع تقویم ، ساخت ابزارهای جنگی و وسایل حمل و نقل ، کشف بیماری ها و داروها در دوران باستان، حاصل پژوهش در زمینه های علوم طبیعی مانند نجوم، ریاضیات و پزشکی بود. در دوران قرون وسطی ، هر چند کلیسا علم را تهدیدی برای خود می دانست و اجازه تحقیق آزادانه به پزوهشگران نمی داد ولی پیشرفت علم و دانش متوقف نگشت. رونق پژوهش در دوران رنسانس به پیشرفت های مهمی در زمینه های علم و فناوری و هنر منجر شد.
در دوران مدرن سرعت پژوهش به گسترش علم و پیشرفت انسانها در حوزه های مختلف کمک کرد و این در حالی است که دوران معاصر به بستر مهمترین فعالیت های بشر تبدیل شده است و پژوهشگران جهان ، در هر لحظه به حجم زیادی از یافته های خود در حوزه های مختلف دست می یابند. این دستاوردها در حمل و نفل ، ارتباطات، تولید و سلامت در طول زمان ، زندگی انسانها را متحول کرده است. پژوهشگران با استفاده از پژوهش به ایجاد ایده های جدید و راهکارهای نوآورانه کمک می کنند . پزوهش می تواند کنکاشی ساده و بی آلایش باشد یا فعالیتی پیچیده و چالش برانگیزکه به پیشرفت های مهم در زمینه های مختلف منجر می شود.
بزرگترین و مهمترین پزوهشگران کسانی هستند که دانش و فناوری را بطور اساسی تغییر داده اند و برارتقا کیفیت زندگی بشر و افزایش آگاهی ازجهان هستی تاثیری شگرف ایجاد کرده اند. آلبرت انیشتن با ارایه نظریه نسبیت بر درک بشر از جهان تاثیر گذاشته است. نیوتن و گالیله ، استیون واینبرگ ، ارسطو و ابن سینا و بسیاری از دانشمندان دیگر با پژوهش های خود اثرات بزرگ و مهمی در پیشرفت علم و فناوری ایجاد کرده اند ولی آنچه مسلم است هر پژوهشی کوچک، حتی به ظاهر بی اهمیت، می تواند زمینه ساز گامی بزرگ در زندگی بشریت باشد. روز پژوهش ، روز تبیین ارزش و جایگاه تحقیق در تحقق اعتلای دانش و دانایی ، علم اندوزی و عشق ورزی در راستای حفظ سلامت و کرامت بشریت است.