میانکاله عامل انتشار ریزگرد در مازندران می‌شود؟

اگر طرح احیاء تالاب میانکاله که شامل لایروبی کانال خزینی، انتقال آب دریا و جلوگیری از سد شدن آب در بالا دست اجرایی نشود، با خشک شدن تالاب میانکاله این منطقه به عنوان انتشار دهنده ریزگردها در استان مازندران تبدیل می شود.

اگر طرح احیاء تالاب میانکاله که شامل لایروبی کانال خزینی، انتقال آب دریا و جلوگیری از سد شدن آب در بالا دست اجرایی نشود، با خشک شدن تالاب میانکاله این منطقه به عنوان انتشار دهنده ریزگردها در استان مازندران تبدیل می شود.

طبق بررسی کارشناسان محیط زیست مازندران درسال های اخیر به دلیل خشکسالی و کاهش دبی آب ورودی به تالاب حدود ۲۰ درصد ازمساحت این ذخیرگاه زیست کره جهان خشک شد و نیمی از پرندگان مهاجر زمستان گذران به این منطقه نیزکاسته شد و اقدام های اخیر برای افزایش دبی آب نیز تاثیر چندانی در احیاء تالاب نداشته است.

مدیرسابق تالاب بین المللی میانکاله می گوید : این زیستگاه مهم جهانی به دلیل خشکسالی و کاهش دبی آب ورودی درسال های اخیر با خشکی مفرطی مواجه شده که حدود ۲۰ درصد از مساحت آن خشک شد.

علی طالبی روز شنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت طرح انتقال آب تالاب لپور زاغمرز نیز نتوانست در احیاء دوباره میانکاله تاثیرگذار باشد و باید برای احیاء ان برنامه جدی تدوین شود.

وی افزود: اگر طرح احیاء تالاب میانکاله که شامل لایروبی کانال خزینی، انتقال آب دریا و جلوگیری از سد شدن آب در بالا دست اجرایی نشود، با خشک شدن تالاب میانکاله این منطقه به عنوان انتشار دهنده ریزگردها در استان مازندران تبدیل می شود.

وی اضافه کرد : در شرایط فعلی وجود نم در مساحت خشک شده تالاب میانکاله از انتشار ریزگردها جلوگیری می کند و با تداوم خشکسالی و کاهش دبی اب، ریزگردها نیز در منطقه پخش می شود.

طالبی که در حال حاضر مدیر آموزش تالاب میانکاله است، گفت که با خشک شدن تالاب در سال های اخیر مهاجرت پرندگان زمستان گذر نیز دراین منطقه با کاهش چشمگیری روبرو شد.

این کارشناس محیط زیست، دلیل کاهش مهاجرت پرندگان زمستان گذران به تالاب میانکاله را ناشی از کم شدن مواد غذایی مورد نیاز این پرندگان برشمرد.

طالبی در مورد تشکیل کمیته ملی نجات میانکاله هم گفت که تاکنون اقدام عملی از سوی این کمیته برای احیاء ابلاغ نشده است.

این فعال محیط زیستی، خواهان تخصیص اعتیار مورد نیاز برای اجرای طرح احیاء و لایروبی کانال آبرسانی، انتقال آب دریای خزر، ابطال مجوز آببندان های پرورش ماهی و ذخیره آب کشاورزی در بالادست شد.

مرگ زودرس

بر اساس گزارش های رسمی محیط زیست، در یک دهه گذشته از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ حدود ۱۴ هزار هکتار از وسعت تالاب بین المللی میانکاله در شرق استان مازندران و غرب استان گلستان کاسته شد به گونه ای که وسعت تالاب از ۴۸ هزار هکتار در سال ۲۰۱۱ به ۳۴ هزار هکتار در سال ۲۰۲۱ رسید. به عبارت دیگر در هر سال به طور میانگین حدود یکهزار و ۴۰۰ هکتار از سطح آبی تالاب کاسته و به سطح خشکی آن افزوده شد.

با شتاب گیری سطح خشکی تالاب بین المللی میانکاله ناشی از گرمای هوا و پسروی دریای خزر به تدریج بخشی از اثرات این مشکلات زیست محیطی خود را نمایان کرد که شامل انتشار ریزگردها، تجاوز زمین خواران به حریم تالاب، آتش سوزی مکرر در تابستان و پاییز و در ۲ سال اخیر نیز مرگ چند ده هزار بال از پرندگان مهاجر زمستان گذران بوده است. به نظر می رسد عدم تدبیر مناسب برای احیاء این تالاب حساس بین المللی می تواند اثرات بزرگترین ذخیره گاه زیست‌کره جهان در ایران را از نقشه منابع طبیعی و زیست محیطی پاک و به خاطرات تلخ تبدیل کند.

شبه جزیره میانکاله با ۶۸هزار و ۸۰۰ هکتار وسعت از سال ۱۳۴۸ ابتدا به منطقه حفاظت شده و سپس به پناهگاه حیات وحش میانکاله تحت مدیریت مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل و از آن زمان تاکنون از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اداره می شود.

بر اساس آمارهای رسمی این منطقه دارای ۲۳۰ گونه پرنده و ۱۸۰ گونه گیاه است.

تالاب میانکاله یکی از ذخیرگاههای هشت گانه بیوسفری است که در ۱۲ کیلومتری ضلع شمالی شهرستان بهشهر واقع است.