چین می خواهد در ابعاد مختلفی جای آمریکا را بگیرد و به قدرت اول دنیا تبدیل شود

آمریکایی ها با چین رقابت خواهند کرد

با موقعیت جدید آمریکا نظم منطقه تغییر کرده است

موقعیت ضعیف روسیه باعث شد عربستان به سراغ چین برود

چینی ها بسیار محتاط هستند و خود را درگیر بسیاری از موضع گیری ها نمی کنند

مشکلاتی که آمریکا در منطقه خاورمیانه پیدا کرد فرصتی برای چینی ها است تا بتوانند جای خالی را پر کنند

ایران غفلت داشت و آنطور که باید و شاید نتوانست از این موقعیت استفاده کند

فعلا چین با نام حمایت های اقتصادی وارد منطقه شده است

چین ظاهرا هنوز وارد رقابت های امنیتی و نظامی منطقه نشده است ولی به طور طبیعی این اتفاق رخ خواهد داد

چین در سفر به عربستان به اهدافی که می خواست رسید

دیپلمات پیشین و سفیر پیشین ایران در انگلیس درباره آینده چین در منطقه خاورمیانه می گوید: مشکلاتی که آمریکا در منطقه خاورمیانه پیدا کرد فرصتی برای چینی ها به وجود آورد تا بتوانند جای خالی را پر کنند ضمن اینکه چین با طراحی جاده ابریشم جدید به دنبال این است که از آسیای مرکزی به شمال اروپا و از آسیای میانه به جنوب اروپا و به کشور های خلیج فارس دست پیدا کند. چین با توجه به تحولات عربستان از این موقعیت حداکثر استفاده را داشت.

سیدجلال ساداتیان در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در پاسخ به این سوال که چین اخیرا حضور پر رنگ تری در کشور های عربی دارد. چرا چین به سرمایه گذاری در خاورمیانه علاقمند است و تبعات حضور چین در منطقه چیست؟ اظهار داشت: چین تلاشی رو به جلو را شروع کرده است. چین تاریخ ویژه خود را دارد و برای 2025 برنامه ریزی هایی داشت ولی اخیرا زمان تحقق اهدافش را بیشتر کرده است و زمزمه های 2040 را مطرح می کند تا در این تاریخ از قدرت برتر تاریخ شدن اش پرده برداری کند. چین می خواهد در ابعاد مختلفی جای ایالت متحده آمریکا را بگیرد و به قدرت اول دنیا تبدیل شود. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و نظام دو قطبی فرض بر این بود که جهان به پایان تاریخ خود رسیده است و حاکمیت لیبرال دموکراسی آمریکایی بر همه دنیا حاکم شده است اما چالش هایی در این ارتباط برقرار شد و گفته هایی وجود داشت و نهایتا پذیرفتند که در ادامه یک نظام یک چند قطبی بر دنیا حاکم شود. یعنی یک اش با آمریکا است که از بقیه قوی تر است ولی دنیا به سمت یک چند قطبی حرکت می کند. چند قطبی را گفته اند روسیه جایگزین اتحاد جماهیر شوروی، اتحادیه اروپایی، آمریکا و چین. همچنین کشور هایی چون هند هم به سمت قطب شدن حرکت می کنند. زمزمه هایی از این مساله مطرح شد که جهان اسلام هم خود را به شکل یک قطب مطرح می کند. اینکه چقدر این پیش بینی تحقق پیدا کرده است یا نه امروز مورد بحث ما نیست ولی این مباحث سال ها در جهان مطرح بوده و چین در مسیر طی کردن همین روند است.

وی با بیان اینکه چالش هایی که چین بر سر منطقه تایوان با آمریکا دارد و آمریکا نقطه توجه خود را بر آن منطقه و اطراف چین قرار داده و بسیاری از نیروهای خود را در آن حوزه مستقر کرده است در همین راستا است اظهار داشت: این رقابت ها و دعواهایی که وجود دارد در کنار ارتباطات اقتصادی دو قدرت در جریان است. مشکلاتی که آمریکا در منطقه خاورمیانه پیدا کرد فرصتی برای چینی ها به وجود آورد تا بتوانند جای خالی را پر کنند ضمن اینکه چین با طراحی جاده ابریشم جدید به دنبال این است که از آسیای مرکزی به شمال اروپا و از آسیای میانه به جنوب اروپا و به کشور های خلیج فارس دست پیدا کند. چین با توجه به تحولات عربستان از این موقعیت حداکثر استفاده را داشت. بن سلمان با دعوت از کشور های عربی منطقه نمایش قدرتی به راه انداخت و چین نیز استقبال کرد و دیدیم که چین با تایید مساله برجام و مساله مالکیت جزایر ایران امتیازاتی به آن ها داد. چین می خواهد رفته رفته جای پای خود را برای آینده ای که در آن خود را ابرقدرت دنیا معرفی می کند؛ سفت کند.

وی افزود: چین در قبال گرفتن امتیازاتی که این کشور را به هدفش نزدیک کند، امتیازاتی می دهد. پیدا کردن بازار خوب در کشور های منطقه که دارای ثروت خوبی هستند و استفاده از انرژی های آنها و هم داشتن پایگاه های قوی برای آینده نگری، طبیعتا چین را به استقبال وضعیت پیش آمده می برد. در چنین شرایطی ایران غفلت داشت و آنطور که باید و شاید نتوانست از این موقعیت استفاده کند و می بینیم تعرضاتی نسبت به سیاست ها و موقعیت ایران اتفاق می افتد. چین همواره با ملاحظه و احتیاط نسبت به همه قضایا برخورد می کند ولی در حرکت اخیر دیدیم که جسورانه تر اقدام کرد و امتیازاتی به رقیب ایران داد و تنها برای دلجویی، معاون نخست وزیرش به تهران آمد تا توضیحاتی بدهد و سعی کند روابط دو کشور را ترمیم کند تا خطرات بیشتری برایشان ایجاد نشود ولی چین کاری را که باید می کرد انجام داد. چین در این سفر به اهدافی که می خواست و طراحی خود رسید.

ساداتیان در خصوص اینکه آیا چین قصد دارد هم زمان با حضور اقتصادی اش ، وارد رقابت های منطقه ای خاورمیانه شود؟ گفت: به طور طبیعی در بلند مدت این اتفاق می افتد ولی فعلا چین با ژست و نام حمایت های اقتصادی وارد منطقه شده است. فعلا چین می خواهد از بازار منطقه استفاده کند و تکنولوژی های نو به دستآورده اش را به این کشور ها بدهد و از انرژی این کشور ها بهره بگیرد. ظاهرا هنوز وارد رقابت های امنیتی و نظامی منطقه نشده است ولی به طور طبیعی این اتفاق رخ خواهد داد و این مراحل هم گام به گام طی می شود چرا که چین در این هژمون است که به عنوان ابر قدرتی در دنیا مطرح شود. امروز هم امکانات چین این کشور را به عنوان دومین قدرت همه جانبه دنیا مطرح کرده است. فعلا چین تا رسیدن به مرحله قدرت اول فاصله ای دارد.

وی تصریح کرد: طبیعتا آمریکایی ها با چین رقابت خواهند کرد امروز هم آمریکا نیروهای نظامی فراوانی را در شرق آسیا و در اطراف چین مستقر کرده اند. مشخص نیست این پتانسیل به درگیری نظامی می انجامد یا نه؟! ولی آمریکا چین را رصد می کند درحالیکه آمریکا بسیاری از پایگاه های نظامی خود در منطقه را از دست داده است. با موقعیت جدید آمریکا نظم منطقه تغییر کرده است. عربستان کاملا آمریکایی بود ولی از زمانی که محمد بن سلمان از جانب آمریکایی ها احساس تهدید کرد به سراغ روسیه و چین رفت. موقعیت ضعیف روسیه که به دلیل ماجرای اوکراین به وجود آمد باعث شد عربستان به سراغ چین برود. این رقابتی که امروز در منطقه درگرفته است خود به خود پای چین را به قضایی بسیاری می کشد اما چینی ها بسیار محتاط هستند و با احتیاط عمل می کنند و مراقبت های ویژه ای دارند و خود را درگیر بسیاری از موضع گیری ها نمی کنند اما در این مورد خاص با توجه به شرایط ضعیفی که برای ایران بوجود آمده است رییس جمهور چین در سفر خود به عربستان تعرضاتی نسبت به ایران داشت.