بار مالیاتی که اثر اقتصادی سیاستهای مالیاتی را بر روی شرکت نمایش میدهد آن بخش از درآمد مشمول مالیات شرکت است که بهعنوان مالیات به دولت پرداخت میشود. این در حالی است که بار اقتصادی مالیات علاوه بر آن که اثر اقتصادی مستقیم سیاستهای مالیاتی دولت را در برمیگیرد شامل آثار اقتصادی دیگر فعالیتهای ناکارآمدی است که در واکنش به سیاستهای مالیاتی دولت از سوی شرکتها انجام میپذیرد.
در این مطالعه از آمارهای موجود سری زمانی 1395-1400 استفادهشده است. نتایج حاصل از برآورد الگو با استفاده از روش خود توضیحی با وقفههای گسترده (ARDL) و آزمون کرانههای پسران، شین و اسمیت نشان میدهد که الگوی پویای ما به سمت الگوی بلندمدت حرکت میکند. بر اساس انتظارات تئوریک وقتی از یک دوره به دوره بعد حرکت میکنیم میزان 78 درصد از میزان انحراف در تابع از مسیر بلندمدت خود بهوسیله با توجه به تأثیر منفی و معنادار تغییرات تولید ناخالص داخلی بر بار مالیاتی در اقتصاد ایران، این نتیجه حاکی از برقراری یک سیستم مالیاتی ناکارآمد در اقتصاد ایران است که لزوم بازنگری در سیستم مالیاتی کشور را ایجاب میکند. لذا محققین و پژوهشگران میتوانند در پژوهشهای آتی خود، به شناسایی و مشکلات نظام مالیاتی در اقتصاد ایران و ارائه ی راهکارها جهت برونرفت از آن را ارائه دهند.
متغیرهای مدل در دوره ی بعد تصحیح میشود. نتایج تخمین تأثیر متغیرهای اقتصادی بر بار مالیاتی نشان میدهد اثر تولید ناخالص داخلی بر بار مالیاتی در اقتصاد ایران هم در کوتاهمدت وهم در بلندمدت معنادار و منفی است. اثر حجم معاملات خارجی (صادرات و واردات) بر بار مالیاتی در اقتصاد ایران نیز بر اساس نتایج بهدستآمده هم در مدل کوتاهمدت و هم در مدل بلندمدت معنادار میباشد. همچنین نتایج نشان میدهد که تأثیر افزایش نرخ بیکاری بر بار مالیاتی دولت معنادار و منفی است. تأثیر تغییرات سهم اقتصادی بخش صنعت بر بار مالیاتی دولت نیز منفی و معنادار میباشد
رابطه ی معکوس بین نرخ بیکاری و بار مالیاتی در این پژوهش که هم با مبانی نظری مطابقت دارد و هم به لحاظ تحلیل آماری مورد تائید میباشد، لزوم توجه بیشتر سیاستگذاران و برنامهریزان اقتصادی کشور را به مقوله اشتغال و بیکاری بیشتر میکند؛ چراکه با سیاستگذاری در زمینه ی کاهش نرخ بیکاری، علاوه بر حل یکی از بزرگ ترین مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور، درآمد مالیاتی دولت نیز افزایش خواهد یافت.