جوانان و نوجوانان معترض را چگونه دریابیم؟

تحولات نزدیک به دو ماه گذشته در کشور بسیاری از صاحبنظران و فعالان و رسانه ها و بلکه مسئولان کشور را برای چاره اندیشی جهت نجات نسل های جدید از گرداب حوادث تلخ به فکر فرو برده است و از هم اکنون شاهد بروز تلاش ها و اقداماتی ارزنده ای در این زمینه هستیم.

تحولات نزدیک به دو ماه گذشته در کشور بسیاری از صاحبنظران و فعالان و رسانه ها و بلکه مسئولان کشور را برای چاره اندیشی جهت نجات نسل های جدید از گرداب حوادث تلخ به فکر فرو برده است و از هم اکنون شاهد بروز تلاش ها و اقداماتی ارزنده ای در این زمینه هستیم.

رهبر معظم انقلاب در بیانات خود یکی از راهکارها را جهاد تبیین عنوان کردند و تأکید کردند یکی از دلایل طرح مقوله و ضرورت جهاد تبیین نیازها و شرایط خطیر کشور در برابر هجمه فراگیر دشمن بوده است.

اما جهاد تبیین، الزامات و مقدماتی دارد که توجه نکردن به آن ها، اسباب به نتیجه نرسیدن آن است. یکی از این اسباب و مقدمات، وجود داشتن گوشِ شنواست!

وقتی جامعه ما در وضعیتی قرار می‌گیرد که نوجوانان، درگیر ذهنی پر از ابهام، شبهه، بدگمانی و بی‌اعتمادی می‌شوند و بطور مثال اصلاً کتابِ مد نظر ما را نمی‌خوانند طبیعی است که نمی‌توانیم اقدام مؤثر تبیینی داشته ‌باشیم.

واقعیت آن است که امروزه در جامعه ما جهاد تبیین صورت می‌گیرد، ولی برای افرادی که به نظام اسلامی خوش بین هستند و ابهام زیادی ندارند. البته چنین تبیینی لازم و بلکه ضروری است؛ اما در قشری که رهبر انقلاب در بیانات اخیرشان به آن ها اشاره کردند، از اقشاری هستند که اعتنای چندانی به گفتمان مطلوب ما ندارند.

با الهام ازآموزه های دینی و دیدگاه های متخصصان امور مذهبی و اجتماعی باید گفت الان زمان دعوت عملی است و روش هایی که برای ارتباط با نسل های جدید استفاده می شود، باید مبتنی بر چنین دعوتی باشد.

اما نخستین لازمه چنین دعوتی، اعتمادسازی است. باید اعتمادسازی صورت بگیرد و گرنه نمی توان گام های بعدی را برداشت.

روشن است که الان برخی در جامعه به روایت دستگاه های نظام اعتماد ندارند و هر سندی را بر حقانیت خود عرضه کنید، می‌گویند کار خودشان است!

این در حالی است که یک نوع خوش‌باوری به رسانه‌های بیگانه در میان بخشی از افراد و اقشار جامعه ما به وجود آمده ‌و موجب گردیده تا رسانه‌های خودی را قبول نداشته باشند.

این بی‌اعتمادی به مراکز اطلاع‌رسانی خودی و خوش‌باوری به رسانه‌های بیگانه را باید با تمسک به اخلاق و رعایت انصاف از بین برد.

به تعبیر یکی از کارشناسان تربیتی ما به راه‌اندازی نهضتی به نام «نهضت ارتباط» نیازمندیم. الان، ارتباط این نوجوانان و جوانانی که جوزده شده‌اند و در اغتشاشات شرکت می‌کنند با افراد مؤمن و معتقد به نظام کم است یا اصلاً ارتباطی برقرار نیست. روشن است که چنین افرادی، صحبت‌های رهبر انقلاب را گوش نمی‌کنند، کتاب‌هایی را که برای تبیین به رشته تحریر درآمده ‌است، نمی‌خوانند و یا پای اخبار رسانه‌های داخلی نمی‌نشینند. از آن طرف، بصورت قابل توجهی به فعالیت‌هایی که در رسانه‌های معاند یا فضای مجازی در جریان است، خوش بین هستند و تحت تأثیر آن ها قرار می‌گیرند.

از این رو به نظر می رسد راه حل اساسی برای رفع این مشکل، نهضت ارتباط است. کافی است برای این مهم اصول ارتباط مؤثر شناخته شود.

ارتباط یعنی پاسخگویی و پاسخ به ابهامات نسل جدید چیزی جز ابراز کارآمدی ها و قبول کاستی ها نیست لذا ضروری است تا دولت و نهادهای مؤثر در ایجاد رفاه و امید در جامعه زیرساخت های این امر را بطور جدی فراهم کنند چرا که جوان و نوجوان امروز اهل تطبیق و مقایسه است و باید برای او رهاوردهای قابل قبولی در جهت اثبات کارآمدی به میدان آورد.